Εχθές στο Ωδείο Αθηνών ανακοινώθηκε πολύ νωρίτερα φέτος το πρόγραμμα των θεατρικών παραστάσεων που θα δούμε στην Επίδαυρο και την Αθήνα. Εντυπωσιακό ήταν το έργο της περσινής χρονιάς η οποία είχε αύξηση 30% τόσο στα έσοδα όσο και στον κόσμο που πέρασε από όλους τους χώρους πολιτισμού για να παρακολουθήσει μουσικές αλλά και θεατρικές παραστάσεις. Αυτό που έκανε όλους τους παρευρισκόμενους να νιώσουν αγαλλίαση, είναι ότι η διοικητική επιτροπή του φεστιβάλ δεν επαναπαύεται, ψάχνει και αναζητά συνέχεια δρόμους για την ανάδειξη του ελληνικού πολιτισμού και του ελληνικού πνεύματος δείχνοντας ότι ο πολιτισμός είναι κάτι ζωντανό που μπορεί να έχει βαθιά τις ρίζες του στο παρελθόν αλλά έχει την δύναμη και την δυναμικότητα να προχωράει μέσα στις εποχές και να δείχνει κάθε φόρα εκείνο το πρόσωπο, για το οποίο είμαστε περήφανοι και ξακουστοί σε όλη τη γη. Ακολουθεί το πρόγραμμα με λίγα λόγια για τις παραστάσεις.

Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου

Η αυλαία ανοίγει στο Αρχαίο Θέατρου Επισδαύρου στις 21-22 Ιουνίου με το έργο Οιδίπους σε σύλληψη και σκηνοθεσία από το παγκοσμίου φήμης Ρομπερτ Γουίλσον με τη Λυδία Κονιόρδου να συμμετέχει. Η αρχετυπική ιστορία του Οιδίποδα ξεδιπλώνεται µέσα από τα εκπληκτικά, χαρακτηριστικά tableau vivant του Ρόµπερτ Γουίλσον. Ο κορυφαίος δηµιουργός ακολουθεί την ιστορία του Οιδίποδα χρονολογικά, χωρίς να συµπίπτει απολύτως µε τον Οιδίποδα Τύραννο του Σοφοκλή, από τη στιγµή της γέννησής του και της εγκατάλειψής του ως βρέφους, µέχρι τη στιγµή της τύφλωσής του, αφού έχουν προηγηθεί οι φρικτές αποκαλύψεις: από το πρώτο φως της ζωής στο τελευταίο φως που αντικρίζει. Δύο «µάρτυρες», ένας άντρας και µια γυναίκα, µας µεταφέρουν αυτά που βλέπουν, τον βίο και την πολιτεία του Οιδίποδα, σαν να µιλάνε διαµέσου των αιώνων.

Στη συνέχεια στις 28-29 Ιουνίου ακολουθεί η τριλογία της Ορέστειας του Αιχύλου. Μια καινοτόµα πρόταση από το Εθνικό Θέατρο: Τρεις σκηνοθέτιδες στην πρώτη τους εµφάνιση στην Επίδαυρο παρουσιάζουν σε ενιαία παράσταση την Ορέστεια, τη µοναδική σωζόµενη τριλογία του αρχαίου δράµατος, µε την ίδια δηµιουργική οµάδα ηθοποιών και συντελεστών. Τον Αγαµέµνονα σκηνοθετεί η Ιώ Βουλγαράκη, τις Χοηφόρους η Λίλλυ Μελεµέ και τις Ευµενίδες η Γεωργία Μαυραγάνη.

Στο πρώτο έργο της τριλογίας της Ορέστειας Αγαμέμνων αφηγείται την επιστροφή του βασιλιά Αγαµέµνονα στο Άργος, µετά το τέλος του Τρωικού πολέµου. Ο Αγαµέµνων µπαίνει θριαµβευτικά στην πόλη και στο παλάτι, φέρνοντας µαζί του, αιχµάλωτη, την τρωαδίτισσα πριγκίπισσα, ιέρεια του Απόλλωνα και µάντισσα Κασσάνδρα. Η Κλυταιµνήστρα υποδέχεται τον σύζυγό της µε στόµφο και τιµές, ωστόσο πολύ γρήγορα αποκαλύπτεται πως η ενθουσιώδης της υποδοχή υποκρύπτει ένα οργανωµένο σχέδιο εκδίκησης για τον φόνο της κόρης τους, Ιφιγένειας, που ο Αγαµέµνονας θυσίασε στην Αυλίδα, προκειµένου να ξεκινήσουν τα πλοία της εκστρατείας, δέκα χρόνια πριν. Το κόκκινο χαλί που στρώνει η Κλυταιµνήστρα για να τον δεχτεί οδηγεί σ’ ένα λουτρό αίµατος όπου, µε τη συνέργεια του εραστή της Αίγισθου, θα πνιγούν και ο βασιλιάς και η ερωµένη του.

Στο δεύτερο έργο της τριλογίας στους Χοηφόρους, κυριαρχεί η φιγούρα της Ηλέκτρας, που πενθεί τον δολοφονηµένο πατέρα της προσµένοντας εµµονικά ως µόνο φως σωτηρίας την επιστροφή του αδερφού της, Ορέστη, προκειµένου να σχεδιάσουν µαζί την εκδίκηση. Στο ξεκίνηµα του έργου η Ηλέκτρα θρηνεί πάνω απ’ τον τάφο του πατέρα της και οι Χοηφόρες, οι γυναίκες του χορού που τη συντροφεύουν, µεγεθύνουν τον θρήνο της ενώ προσφέρουν τις χοές τους. Εκεί την αντικρίζει πρώτη φορά ο αδερφός της που έχει επιστρέψει µετά από χρόνια για να εκδικηθεί τον φόνο του πατέρα του µαζί µε τον πιστό σύντροφό του Πυλάδη, µεταµφιεσµένοι σε ξένους για µην τους αναγνωρίσουν. Βλέποντάς την να θρηνεί, συνειδητοποιεί ότι θα την έχει σύµµαχο στο ιερό αυτό έργο και της αποκαλύπτει την ταυτότητά του. Η δράση κατόπιν εξελίσσεται καταιγιστικά. Ορέστης και Πυλάδης µε την κάλυψη της Ηλέκτρας προφασίζονται ότι είναι δύο ξένοι που φέρνουν τις στάχτες του πεθαµένου Ορέστη στην Κλυταιµνήστρα. Η Κλυταιµνήστρα υποδέχεται τον Ορέστη και τότε εκείνος, αφού της αποκαλύπτει την ταυτότητά του, την εκτελεί ενώ κατόπιν εκτελεί και τον εραστή και συνένοχό της Αίγισθο. Η τραγωδία κλείνει µε τις Ερινύες να καταφθάνουν, καταδιώκοντας ανελέητα τον Ορέστη ως τη στιγµή της αθώωσής του από τον Άρειο Πάγο.

Το τρίτο µέρος της αισχύλειας τριλογίας, οι Ευμενίδες έχει ως θέµα την καταδίωξη του Ορέστη από τις Ερινύες και την ιερή δοκιµασία που θα πρέπει να περάσει προκειµένου να εξευµενιστούν και να µετατραπούν σε Ευµενίδες, αθωώνοντας το έγκληµά του. Στο θεωρούµενο αυτό ιδρυτικό έργο της Αθηναϊκής Δηµοκρατίας θεσµοθετείται για πρώτη φορά ο Άρειος Πάγος.

Στις 5 & 6 Ιουλίου ακολουθούν οι Ικέτιδες του Ευριπίδη σε συνεργασία με τον Θεατρικό Οργανισμού Κύπρου, σε σκηνοθεσία του Στάθη Λιβαθινού.

Στις 12 & 13 Ιουλίου έπεται ο Οιδίπους Τύραννος του Σοφοκλή σε μετάφραση του Γιάννη Λιγνάδη και σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη. Μία παραγωγή των Αθηναικών Θεάτρων και του ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης. Στο ρόλο του Οιδίποδα είναι ο Γιάννης Λιγνάδης και στο ρόλο της Ιοκάστης η Αμαλία Μουτούση.

Στις 19 & 20 Ιουλίου παίρνει τη σκυτάλη η Ιφιγένεια εν Αυλίδι του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία του Γιάννη Καλαβριανού. Από τα οψιµότερα έργα του Ευριπίδη η Ιφιγένεια εν Αυλίδι γράφτηκε µεταξύ 408 και 406 π.Χ. και παρουσιάστηκε µετά τον θάνατό του στα Μεγάλα Διονύσια, όπου και κέρδισε το πρώτο βραβείο. Η τραγωδία εστιάζει στην απόφαση του Αγαµέµνονα, αρχιστράτηγου των Αχαιών, να θυσιάσει την κόρη του Ιφιγένεια στην Αυλίδα. Στην αρχή του έργου, ο ελληνικός στόλος, ενώ σχεδιάζει να σαλπάρει για την Τροία, έχει ακινητοποιηθεί λόγω άπνοιας στην Αυλίδα. Ο µάντης Κάλχας αποκαλύπτει ότι αιτία είναι ο θυµός της θεάς Άρτεµης, την οποία έχει προσβάλει ο Αγαµέµνονας και ότι µόνος τρόπος να εξευµενιστεί είναι η θυσία της κόρης του, Ιφιγένειας. Έτσι, ο Αγαµέµνονας καλεί την Ιφιγένεια στην Αυλίδα, µε το πρόσχηµα του γάµου της µε το πρωτοπαλίκαρο των Αχαιών, τον Αχιλλέα, προτού αναχωρήσουν για τον πόλεµο. Παρά το φρικτό δίληµµα που αντιµετωπίζει, αφού καλείται να επιλέξει µεταξύ της κόρης και της πατρίδας του, ο Αγαµέµνονας αποφασίζει να προχωρήσει στη θυσία, αγνοώντας τις ικεσίες της Κλυταιµνήστρας, της Ιφιγένειας, του Αχιλλέα, του στρατού που απειλεί µε στασίαση, ακόµα και του ίδιου του Μενέλαου. Η ευγενική Ιφιγένεια τελικά συµφιλιώνεται µε την τραγική µοίρα της και τον ηρωικό θάνατό της υπέρ της πατρίδας. Στο τέλος του έργου, ένας άγγελος ανακοινώνει στην Κλυταιµνήστρα ότι το σώµα της Ιφιγένειας εξαφανίστηκε από τον βωµό προτού λάβει το θανάσιµο χτύπηµα.

Στις 26 & 27 Ιουλίου θα έχουμε: Ηλέκτρα /Ορέστη του Ευριπίδη από την περίφημη Κοµεντί Φρανσαίζ / Comédie-Française, σε σκηνοθεσία του Ivo van Hove. H Comédie-Française για τη συνεργασία µε το Φεστιβάλ Αθηνών Μετά την µεγάλη επιτυχία των Καταραµένων, της παράστασης που έκανε πρεµιέρα στην Αυλή των Τιµών του Παλατιού των Παπών ανοίγοντας το Φεστιβάλ της Αβινιόν 2016 και επαναλήφθηκε στην Αίθουσα Ρισελιέ, ο Ίβο βαν Χόβε ξανασυναντιέται µε τον θίασο της Κοµεντί Φρανσαίζ µε µια νέα µεγάλη τοιχογραφία, που συνδέεται αυτή τη φορά µε την οικογένεια των Ατρειδών. Αυτή η δεύτερη συνεργασία της Κοµεντί Φρανσαίζ µ’ έναν από τους σηµαντικότερους µαέστρους της θεατρικής σκηνοθεσίας διεθνώς, πάνω σε µια αρχαία ελληνική τραγωδία, προσέφερε την ιδανική ευκαιρία στον Éric Ruf, γενικό διευθυντή της Κοµεντί Φρανσαίζ και στον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο, καλλιτεχνικό διευθυντή του Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου, να ενώσουν τους δύο αυτούς µεγάλους οργανισµούς του ευρωπαϊκού θεάτρου. Για πρώτη φορά, ο πιο παλιός θίασος εν ενεργεία στον κόσµο θα παίξει στο µοναδικό Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου.

Διευκρινίζοντας ότι όλες του οι συνεργασίες γεννιούνται από «κεραυνοβόλο έρωτα» για ένα κείµενο, ο Ίβο βαν Χόβε, που άνοιξε και το πρόγραµµα του Φεστιβάλ Αθηνών 2018 µε την πολύ δυνατή σκηνική µεταφορά των έργων του Μπέργκµαν Περσόνα / Μετά την πρόβα, συναρθρώνει εδώ δυο κείµενα του Ευριπίδη που αφηγούνται την ιστορία της Ηλέκτρας και του Ορέστη στη συνέχειά της ή το πώς δυο αδέρφια ξαναβρίσκονται και συµµαχούν για να εκδικηθούν τη µητέρα τους, Κλυταιµνήστρα, και τον εραστή της, Αίγισθο. Η σκηνοθεσία του σηµατοδοτεί την υποδοχή της Ηλέκτρας του Ευριπίδη στο ρεπερτόριο της Κοµεντί Φρανσαίζ, ενώ η τελευταία παράσταση του Ορέστη στην Αίθουσα Ρισελιέ χρονολογείται από το 1923. Αναγνωρισµένος για τη δεινότητά του να « ξεδιπλώνει » τα κείµενα επί σκηνής, ο σκηνοθέτης του Toneelgroep Amsterdam ανανεώνει διαρκώς την αισθητική του και τη σχέση του µε τους ηθοποιούς. Παρότι αποκηρύσσει την έννοια της «µεθόδου», επανέρχεται στο αρχαίο δράµα τιµώντας την κοινωνική διάσταση αυτού του θεάτρου και φωτίζει τον µύθο µε έντονη συναίσθηση του πόσο επίκαιρος παραµένει.

Στις 2 και 3 Αυγούστου έρχεται μια κωμωδία του  Αριστοφάνη οι Νεφέλες. Η αριστοτεχνική κωµωδία του Αριστοφάνη παρουσιάστηκε στα Μεγάλα Διονύσια το 423 π.Χ. και διακωµωδεί τη διδασκαλία του Σωκράτη και τις ιδέες των σοφιστών της εποχής. Ο ηλικιωµένος, απαίδευτος Αθηναίος Στρεψιάδης, καταχρεωµένος από τις σπατάλες και τις ασωτείες του καλοαναθρεµµένου γιου του, Φειδιππίδη, προσπαθεί να τον πείσει να φοιτήσει στο 17 φροντιστήριο του Σωκράτη, όπου θα µάθει τη διαφορά µεταξύ δίκαιου και άδικου λόγου και θα µπορεί να υπερασπίζεται καλύτερα τον εαυτό του στο δικαστήριο απέναντι στους δανειστές του. Όταν ο Φειδιππίδης αρνείται, ο Στρεψιάδης αποφασίζει να σπουδάσει ο ίδιος, παρά την ηλικία του. Στο φροντιστήριο, έρχεται σε επαφή µε τον κόσµο των ιδεών και πολύ γρήγορα εντυπωσιάζεται και ζητά να γνωρίσει τον δάσκαλο. Ο Σωκράτης παρουσιάζεται αυτοπροσώπως και ξεκινά η τελετή µύησης του γηραιού σπουδαστή. Ωστόσο, ο Στρεψιάδης αποδεικνύεται ανεπίδεκτος µαθήσεως. Εντέλει, ο Φειδιππίδης υποκύπτει στις απειλές του πατέρα του και έρχεται µε το ζόρι στο διδασκαλείο για να σπουδάσει. Πατέρας και γιος παρακολουθούν τη σύγκρουση µεταξύ Δίκαιου και Άδικου Λόγου, µε τον καθένα να υποστηρίζει ότι µπορεί να προσφέρει την καλύτερη εκπαίδευση στον Φειδιππίδη. Ο Άδικος Λόγος αναδεικνύεται νικητής. Ο Στρεψιάδης επιστρέφει αργότερα για να παραλάβει τον γιο του, ο οποίος έχει πλέον µεταµορφωθεί σε έναν υποδειγµατικό διανοούµενο. Ο Στρεψιάδης διοργανώνει µια γιορτή στο σπίτι του για να πανηγυρίσει τη µεταµόρφωση του γιου του, ενώ διώχνει δύο δανειστές που παρουσιάζονται στη γιορτή ζητώντας από τον Φειδιππίδη να παρουσιαστεί στο δικαστήριο. Όταν ο Φειδιππίδης απειλεί να ξυλοφορτώσει τον πατέρα του στο πλαίσιο µιας αντιδικίας, καταφεύγοντας µάλιστα στα επιχειρήµατα που έχει διδαχθεί, ο Στρεψιάδης, όλο οργή, αποφασίζει να καταστρέψει το φροντιστήριο.

Στις 9 και 10 Αυγούστου από το ΔΗΠΕΘΕ ΠΑΤΡΑΣ θα δούμε τον Προµηθέα Δεσµώτης του Αισχύλου. Με την: Kathryn Hunter (Κάθρην Χάντερ) στο ρόλο του Προµηθέα, τον Θάνο Μικρούτσικο να γάφει μουσική και τον Γιάννη Μετζικώφ στα κοστούμια. Ο Προµηθέας τιµωρείται από τον Δία επειδή έδωσε τη φωτιά στους ανθρώπους. Ο Ήφαιστος έχει αναλάβει να τον δέσει σφιχτά µε αλυσίδες πάνω σε απόκρηµνους βράχους. Το Κράτος και η Βία επιθεωρούν τον απρόθυµο Ήφαιστο. Στον βράχο καταφθάνουν οι κόρες του Ωκεανού, οι Ωκεανίδες, θρηνώντας για το µαρτύριο του ήρωα. Κι ενώ ο Προµηθέας και ο Ωκεανός µιλούν για τη σκληρότητα του Δία, επί σκηνής εµφανίζεται ένα ακόµη πλάσµα που υποφέρει από την εκδικητικότητα των θεών: η Ιώ, ερωµένη του Δία, που εκείνος µεταµόρφωσε σε δαµάλα για να τη γλιτώσει από τη ζήλεια της Ήρας, χωρίς όµως να το καταφέρει, καθώς η πανούργα εκείνη έχει στείλει για να την βασανίζει τον Οίστρο, µια ενοχλητική βοϊδόµυγα, που την ακολουθεί ανελέητα ως τα πέρατα του κόσµου. Ο Προµηθέας προφητεύει το µέλλον της, που συνδέεται και µε τη δική του µοίρα, καθώς κάποιος µακρινός απόγονός της, πολλά πολλά χρόνια µετά, θα τον απελευθερώσει. Προφητεύει επίσης την πτώση του Δία, αρνείται όµως πεισµατικά να φανερώσει στον απεσταλµένο Ερµή το πώς θα εκπέσει ο βασιλιάς. Η τραγωδία τελειώνει µε τους 19 µανιασµένους κεραυνούς του Δία ενάντια στον κρατούµενο µε την ελεύθερη συνείδηση, που αντιστέκεται.

Μικρό θέατρο αρχαίας Επιδαύρου

 Στις 22 Ιουνίου

9ο Φεστιβάλ Θερινού Κινηματογράφου της Αθήνας

Προβολή-έκπληξη

28 & 29 Ιουνίου

Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ

Κασσάνδρα του Ιάννη Ξενάκη

Αναπαράστασις Ι: Ο βαρύτονος του Γιάννη Χρήστου

Σκηνοθετική επιμέλεια: Αλέξανδρος Ευκλείδης

Έσσεται ήμαρ… του Γιώργου Κουμεντάκη

Σκηνοθεσία: Έκτορας Λυγίζος

5 & 6 Ιουλίου

Θεογονία του Hσιόδου

Σκηνοθεσία: Σοφία Πάσχου

12 & 13 Ιουλίου

Ομάδα Χορού Griffón

KAOS

Χορογραφία: Ιωάννα Πορτόλου

19 & 20 Ιουλ.

Δάφνις + Χλόη του Λόγγου

Un amore bucolico

Σκηνοθεσία: Δημήτρης Μπογδάνος

26 & 27 Ιουλίου

Φαίδρα του Ρακίνα

Σκηνοθεσία: Έφη Θεοδώρου

2 & 3 Αυγούστου

Δαναΐδες του Ανδρέα Κάλβου

Σκηνοθεσία: Νατάσα Τριανταφύλλη